आरोग्यम् धनसंपदा

 घोडेगावच्या डॉ. संजय सोनवणे पाटील यांचे होमिओपॅथी संशोधन जागतिक मान्यतेच्या शिखरावर**

अहमदनगर :

आरोग्यसेवा ही केवळ व्यवसाय नाही, तर ती समाजसेवा आणि मानवतेचे कर्तव्य आहे याचे जिवंत उदाहरण म्हणजे **घोडेगाव (ता. नेवासा, जि. अहमदनगर) येथील आनंद हॉस्पिटल अ‍ॅण्ड रिसर्च सेंटरचे संचालक डॉ. संजय धोंडीराम सोनवणे पाटील.**

गेल्या २८ वर्षांपासून ते वैद्यकीय क्षेत्रात अहोरात्र कार्यरत आहेत. होमिओपॅथीवर आधारित त्यांच्या संशोधनाने हजारो रुग्णांचे जीवन पालटले आहे आणि आता त्यांची कामगिरी **आंतरराष्ट्रीय वैद्यकीय नियतकालिकात नोंदली जाऊन जागतिक मान्यतेपर्यंत पोहोचली आहे.**

---

### **चिकुनगुनियावर संशोधन – मिनिटांत परिणाम, याची World Book Record . Book of world records .london . Indian book of Records .American merit council excellence Award नोंद*

मागील काही वर्षांत चिकुनगुनियाने महाराष्ट्रासह संपूर्ण देशात थैमान घातले. आजार संपल्यानंतरही अनेक रुग्णांना वर्षानुवर्षे **सांधेदुखी, कडकपणा, थकवा, सूज व अपंगत्व** भोगावे लागत होते.

यावर उपाय म्हणून **डॉ. सोनवणे यांनी “नो इंजेक्शन, नो अ‍ॅडमिशन, नो सलाईन्स, नो अ‍ॅक्युपंक्चर”** या तत्त्वावर आधारित होमिओपॅथी संशोधन केले.

रुग्ण जेव्हा नातेवाईकांच्या आधाराने रुग्णालयात येतो, तेव्हा उपचारानंतर तो स्वतःच्या पायावर चालत परत जातो — हा अनुभव हजारो रुग्णांनी दिला आहे.

काही मिनिटांत वेदना कमी होणे, १–३ दिवसांत हालचालीत सुधारणा आणि १५ दिवसांत ते १ महिन्यात पूर्ण आरोग्यलाभ — असे ठोस परिणाम दिसून आले आहेत.

ही पद्धत केवळ चमत्कार नाही, तर **दीर्घकालीन संशोधन आणि इम्युनोमॉड्युलेशन तत्त्वावर आधारित होमिओपॅथी उपचारपद्धतीचे फलित आहे.**

### **आंतरराष्ट्रीय वैद्यकीय जर्नलमध्ये संशोधन प्रकाशित**

*Community-Level Homoeopathy Intervention for Post-Chikungunya Syndrome: A Rural Maharashtra Experience*”** हा संशोधनलेख **International Medical Journal (Vol. 32, Issue 03, 2025)** मध्ये प्रकाशित झाला.

५,००० हून अधिक रुग्णांवर १५ वर्षे सातत्याने केलेल्या अभ्यासात —

* मिनिटांत आराम

* १–३ दिवसांत कार्यक्षम हालचाल

* ३–६ महिन्यांच्या फॉलो-अपमध्ये संधिवाताचा धोका टाळला गेला

* कोणतेही दुष्परिणाम न आढळणे

* ग्रामीण भागात रुग्णांचे प्रचंड समाधान

असे निष्कर्ष स्पष्ट झाले आहेत. या कार्यामुळे

*अनेक आजारांवर संशोधन**

डॉ. सोनवणे यांनी केवळ चिकुनगुनियाच नव्हे तर —

* **पांढरे डाग (कोड)**

* **दमा (Asthma)**

* **संधिवात**

* **मधुमेह**

* **कोविड-१९**

यावरही होमिओपॅथी संशोधन करून रुग्णांना शस्त्रक्रियेशिवाय, इंजेक्शनशिवाय व किफायतशीर पद्धतीने बरे केले आहे.

---

### **पुरस्कार आणि जागतिक मान्यता**

त्यांच्या कार्याचा गौरव अनेक पुरस्कारांनी झाला आहे :

**चिकित्सक रत्न पुरस्कार** – २००४, नवी दिल्ली

**राज्यस्तरीय आदर्श बहुजन मित्र पुरस्कार** – २००५, अहमदनगर

**राज्यस्तरीय समाजभूषण पुरस्कार** – २००६, आष्टी

**समाज प्रबोधन पुरस्कार** – २००८, नाशिक

**कार्यगौरव पुरस्कार** – मा. गृहमंत्री आर.आर. पाटील यांच्या हस्ते, शिर्डी

**संत एकनाथ महाराज स्मृती गौरव पुरस्कार** – पुणे

**पद्मभूषण डॉ. रजनीकांत आरोळे स्मृती पुरस्कार** – २०१२, जामखेड

**सावित्रीबाई फुले समाजरत्न राज्यपुरस्कार** – अकोला

याशिवाय त्यांचे नाव **World Book of Records, London**, **Indian Book of Records**, **American Merit Council Excellence Award** अशा जागतिक मान्यतेत नोंदवले गेले आहे.

---

### **सामाजिक बांधिलकी**

मोठ्या शहरांत प्रॅक्टिस करण्याची संधी असूनही, डॉ. सोनवणे यांनी **ग्रामीण जनतेच्या सेवेला प्राधान्य दिले.**

ते रुग्णांच्या उपचाराबरोबरच **जनजागृती, आरोग्य साक्षरता आणि सामाजिक upliftment** यासाठीही काम करतात.

---

## **निष्कर्ष**

घोडेगावसारख्या छोट्या खेड्यातून सुरु झालेले डॉ. संजय सोनवणे यांचे कार्य आज **जागतिक पातळीवर पोहोचले आहे.**

त्यांच्या संशोधनामुळे भारतीय होमिओपॅथी विज्ञानाला नवीन दिशा मिळाली असून, हे कार्य ग्रामीण भारताच्या सामर्थ्याचे आणि सेवेचे सर्वोत्तम उदाहरण ठरले आहे.

---

**संपर्क :**

**डॉ. संजय धोंडीराम सोनवणे पाटील**

**आनंद हॉस्पिटल अ‍ॅण्ड रिसर्च सेंटर, घोडेगाव, ता. नेवासा, जि. अहमदनगर, महाराष्ट्र – 414607**

02427-336312 | 9822287376